ขว ญฤด คล ายแก ว 1* จอมสร างภ ม พรหมประว ต 2 กล มงานแผนงานและพ ฒนาค ณภาพ คณะว ศวกรรมศาสตร มหาว ทยาล ยสงขลานคร นทร อ.หาดใหญ จ.

Transcription

1 การใช ประโยชน ด านการเร ยนการสอนจากอาคารของคณะว ศวกรรมศาสตร มหาว ทยาล ยสงขลานคร นทร (Space Utilization for Teaching Activities of the Faculty of Engineering, Prince of Songkla University) ขว ญฤด คล ายแก ว 1* จอมสร างภ ม พรหมประว ต 2 บทค ดย อ งานว จ ยน ม ว ตถ ประสงค เพ อศ กษาว เคราะห การ ใช ประโยชน จากพ นท อาคารของคณะว ศวกรรมศาสตร มหาว ทยาล ยสงขลานคร นทร รวมถ งการศ กษาความ ต องการห องเร ยนภาคบรรยายในอนาคตอ ก 5 ป ข างหน า เพ อเป นข อม ลประกอบการวางแผนการใช ห องเร ยนให ม ประส ทธ ภาพส งส ด และเป นข อม ลใช ในการวางแผนการ บร หารจ ดการด านอาคารสำาหร บรองร บการขยายภาระงาน ด านการเร ยนการสอน การศ กษาคร งน ม งเน นสำารวจการ ใช ประโยชน จากพ นท อาคารในป การศ กษา 2551 ม การ สำารวจข อม ลพ นท ใช สอยของแต ละอาคาร จำานวนน กศ กษา และจำานวนช วโมงการใช ห องเร ยน ท งน ในป การศ กษา 2551 อาคารศ นย ว จ ยทางด านว ศวกรรมประย กต ย งไม เป ด ใช งาน งานว จ ยน เป นการศ กษาเฉพาะหล กส ตรปกต ไม รวม หล กส ตรภาคพ เศษและภาคสมทบ โดยการนำาข อม ลท ได มาศ กษาว เคราะห การใช ประโยชน จากพ นท เพ อการเร ยน การสอน และการคาดคะเนอ ตราการใช ห องบรรยายอ ก 5 ป ข างหน า ข อม ลท ได ถ กนำามาว เคราะห ทางสถ ต โดย เทคน ค Regression analysis และใช โปรแกรม MINITab สำาหร บการจ ดการข อม ล ผลจากการศ กษาพบว าคณะว ศวกรรมศาสตร มหาว ทยาล ยสงขลานคร นทร ในป การศ กษา 2551 ม อาคารท งหมดจำานวน 13 อาคาร ม พ นท ใช สอยรวมท งส น 42,064 ตารางเมตร อาคารสตางค มงคลส ขเป นอาคารท ม พ นท มากท ส ดจำานวน 23,560 ตารางเมตร ค ดเป นร อยละ พ นท ใช สอยท ม อย ท งหมดของคณะฯ เป นพ นท เพ อ การส ญจรและอ นๆ มากท ส ด ค ดเป นร อยละ ถ ดมา ได แก พ นท เพ อการบร การ พ นท เพ อการเร ยนการสอน พ นท เพ อการบร หาร และพ นท เพ อการว จ ยน อยท ส ด ค ดเป น ร อยละ 5.00 ม อาคารท ได ระบ การใช งานเพ อการเร ยนการ สอนจำานวน 7 อาคาร การว เคราะห การใช ประโยชน จาก พ นท อาคารส วนใหญ ต ากว าเกณฑ ยกเว นอ ตราการใช พ นท ห องปฏ บ ต การส งกว าเกณฑ เฉล ยค ดเป นร อยละ (เกณฑ ร อยละ 80) โดยเฉพาะอาคารภาคว ชาว ศวกรรม เหม องแร และว สด ม อ ตราการใช พ นท ห องปฏ บ ต การส ง กว าเกณฑ ประมาณ 4 เท า สำาหร บการคาดคะเนความ ต องการห องบรรยายในช วงป การศ กษา ด วย สมการถดถอยท ม ความเช อม น 95% และค า R2 เป น 97% พบว าต องการห องบรรยายเพ มจากเด มประมาณ 6-9 ห อง เป นความต องการห องบรรยายขนาดความจ 100 ท น งเป น ส วนใหญ ผลจากการคาดคะเนความต องการห องบรรยาย ไม จำาเป นต องจ ดหาเพ ม เน องจากอาคารศ นย ว จ ยทางด าน ว ศวกรรมประย กต จะเป ดใช งานได ในป การศ กษา 2552 ภายในอาคารม ห องบรรยายจำานวน 6 ห อง จำาแนกเป น 1 กล มงานแผนงานและพ ฒนาค ณภาพ คณะว ศวกรรมศาสตร มหาว ทยาล ยสงขลานคร นทร อ.หาดใหญ จ.สงขลา กล มงานอาคารสถานท และสาธารณ ปการ คณะว ศวกรรมศาสตร มหาว ทยาล ยสงขลานคร นทร อ.หาดใหญ จ.สงขลา Kwanruedee Klaikaew1* Chomsrangphom Phromprawat 2 1 Division of Planning and Quality Development, Faculty of Engineering, Prince of Songkla University, Hat Yai, Songkhla Division of Building and Public Facilities, Faculty of Engineering, Prince of Songkla University, Hat Yai, Songkhla kkwanrud@eng.psu.ac.th*

2 28 การใช ประโยชน ด านการเร ยนการสอนจากอาคารของคณะว ศวกรรมศาสตร มหาว ทยาล ยสงขลานคร นทร ห องบรรยายขนาดความจ 80 ท น งจำานวน 4 ห อง และ ห องบรรยายขนาดความจ 150 ท น ง จำานวน 2 ห อง ซ ง สามารถรองร บความต องการห องบรรยายท เพ มข นในช วง ป การศ กษา Abstract This study aimed to analyze space utilization of the buildings of the Faculty of Engineering, Prince of Songkla University, and to determine the need for classrooms in the next five years. The results of this study could be used in planning space utilization in the most effective ways and building management for teaching and learning activities. The emphasis of this study was on surveying space utilization in the academic year 2008 including the space utilization of each building, the number of students using the space and the number of teaching hours in the classrooms. In the academic year 2008, the Applied Engineering Research Center Building was not yet opened for use. This study surveyed only space utilization by regular programs offered by the Faculty. To determine space utilization for teaching and learning, and to estimate the rate of lecture room utilization in the next five years, the data were analyzed using regression and MINITab. The results revealed the following: In the academic year 2008, Faculty of Engineering, Prince of Songkla University had 13 buildings with a total use area of 42,064 square meters. Satang Mongkonsuk had the most area totaling 23,560 square meters or percent. Of the whole area of the Faculty, most of it or percent was traffic area, followed by service area, teaching and learning area, administration area, and research area which was the least area, 5 percent, respectively. Seven buildings were used for teaching and learning. The area of most of the buildings was underused except for the areas used for laboratories that were overused to percent (based on the normal use rate of 80 percent). The Department of Mining and Materials Engineering Building area was four times overused. Regarding the estimated need for lecture rooms during , the results of regression analysis with 95 percent of reliability and the R2 value of 97 percent revealed that 6-9 more rooms would be needed, most of which would be 100-seat lecture rooms. This indicated that there would be no need for lecturer rooms to be built as the Applied Engineering Research Center Building would be opened for use in the academic year There are 6 rooms in this building, four of which are 80-seat rooms and two are 150-seat rooms. These rooms will meet the need for lecture rooms during บทนำา สถาบ นอ ดมศ กษาเป นแหล งภ ม ป ญญาและการ เร ยนร ท จะพ ฒนาคนให ม ค ณภาพเพ อให สอดคล องและ ตอบสนองตามนโยบายแผนพ ฒนาเศรษฐก จและส งคม แห งชาต สถาบ นอ ดมศ กษาได ดำาเน นโครงการหร อก จกรรม ต างๆ ท จะสะท อนถ งค ณภาพตามมาตรฐานการศ กษา ม การปร บปร งและพ ฒนาหล กส ตรการเร ยนการสอน ท หลากหลาย เพ อให ก าวท นก บการเปล ยนแปลงของ เทคโนโลย ในการเสร มสร างความร และนว ตกรรมเพ อเพ ม ข ดความสามารถในการแข งข นของประเทศบนพ นฐานของ ปร ชญาเศรษฐก จพอเพ ยงและการแข งข นในระด บสากล ท จะม งไปส ความเป นสถาบ นการศ กษาช นนำา สถาบ น อ ดมศ กษาเป นหน วยงานท ม ภารก จหล ก ค อ การดำาเน นงาน ด านการเร ยนการสอน สำาหร บแนวนโยบายโครงสร างพ นฐาน การเร ยนร สถาบ นอ ดมศ กษาต องสร างทางเล อกข อม ล

3 การใช ประโยชน ด านการเร ยนการสอนจากอาคารของคณะว ศวกรรมศาสตร มหาว ทยาล ยสงขลานคร นทร 29 แรงจ งใจ อ ปกรณ การเร ยนการสอน และสถานท รวมท ง การบร หารจ ดการท ด และม ประส ทธ ภาพ การดำาเน นงาน ด านการเร ยนการสอนต องอาศ ยองค ประกอบหลายๆ ด าน ด วยก น เช น อาคารสถานท บ คลากรสายว ชาการและสาย สน บสน น น กศ กษา เคร องม ออ ปกรณ การเร ยนการสอน ระบบสาธารณ ปโภค ฯลฯ การเร ยนการสอนจะดำาเน นงาน ได ต องม สถานท ดำาเน นงาน ค อ อาคารสถานท สำาหร บเป นท ต งทำาการของสถาบ นอ ดมศ กษาท จะใช สำาหร บการดำาเน น งานตามภารก จหร อก จกรรมด านต างๆ ไม เฉพาะแต ด าน การเร ยนการสอนย งรวมถ งการว จ ย การบร การว ชาการ การทำาน บำาร งศ ลปว ฒนธรรม และก จกรรมอ นๆ คณะว ศวกรรมศาสตร เป ดร บน กศ กษาร นแรก เม อเด อนม ถ นายน พ.ศ จำานวน 50 คน โดยใน ระยะแรกของการก อต งคณะได เป ดสอน 3 สาขาว ชา ค อ ว ศวกรรมโยธา ว ศวกรรมไฟฟ า และว ศวกรรมเคร องกล ตลอดระยะเวลาท ผ านมา คณะฯ ได กำาหนดแผนการดำาเน น งานเพ อตอบสนองแผนการพ ฒนาประเทศตามนโยบายของ มหาว ทยาล ย โดยขยายการร บน กศ กษาเพ มในสาขาว ชา เด ม และเป ดสอนสาขาว ชาใหม ในระด บส งกว าปร ญญาตร เพ มมากข น ผลจากการท คณะฯ ได ม การขยายภาระงาน ด านการเร ยนการสอนโดยการเพ มจำานวนการร บน กศ กษา และเป ดสอนสาขาว ชาใหม ในระด บบ ณฑ ตศ กษาหลาย สาขาว ชา ทำาให ห องเร ยนท ม อย ไม เพ ยงพอจำาเป นต อง ปร บเปล ยนตารางเวลาเร ยน บางรายว ชาต องใช เวลาเร ยน ช วงนอกเวลาราชการ ท ผ านมาหลายภาคว ชาประสบก บ ป ญหาการขาดแคลนพ นท ด านการเร ยนการสอน อ นเป น ผลส บเน องจากการท ได ม การขยายภาระงาน โดยการเป ด สอนสาขาว ชาเพ มใหม และขยายการร บจำานวนน กศ กษา สาขาว ชาเด ม ท ผ านมาไม ได ม การศ กษาการใช ประโยชน จากพ นท ของอาคารต างๆ ทำาให ไม ม ข อม ลท จะใช สำาหร บ การบร หารจ ดการพ นท ให ม ประส ทธ ภาพ ท จะศ กษาพ นท ด านการเร ยนการสอนว าเป นไปตามเกณฑ หร อไม ด วยเหต ด งกล าวคณะผ ว จ ยจ งได ทำาการศ กษาการใช พ นท ท ม อย ของ คณะว ศวกรรมศาสตร มหาว ทยาล ยสงขลานคร นทร เพ อท จะได แนวทางมาใช สำาหร บการบร หารพ นท ของอาคารต างๆ ให ม ประส ทธ ภาพมากท ส ด 2. ว ตถ ประสงค 1. เพ อว เคราะห การใช ประโยชน จากพ นท อาคารของคณะว ศวกรรมศาสตร มหาว ทยาล ยสงขลา นคร นทร ในป จจ บ น 2. เพ อว เคราะห หาความต องการห องเร ยนภาค บรรยายของคณะว ศวกรรมศาสตร มหาว ทยาล ยสงขลา นคร นทร ในอนาคตอ ก 5 ป ข างหน า 3. เพ อเป นข อม ลประกอบการวางแผนการใช ห องเร ยนให ม ประส ทธ ภาพส งส ดในอนาคตอ ก 5 ป ข างหน า 3. ประโยชน ท คาดว าจะได ร บ 1. ได ทราบสภาพป จจ บ นและข อม ลการใช พ นท ของคณะว ศวกรรมศาสตร มหาว ทยาล ยสงขลานคร นทร 2. ได ข อม ลอ ตราการใช ห อง และอ ตรา การใช พ นท ของอาคารต างๆ ในคณะว ศวกรรมศาสตร มหาว ทยาล ยสงขลานคร นทร 3. ได ข อม ลปร มาณของการใช ประโยชน จาก อาคารต างๆ ในคณะว ศวกรรมศาสตร มหาว ทยาล ยสงขลา นคร นทร 4. ได ข อม ลความต องการห องเร ยนภาค บรรยายของคณะว ศวกรรมศาสตร มหาว ทยาล ยสงขลา นคร นทร 5. ได ข อม ลประกอบการวางแผนสำาหร บใช ใน การบร หารจ ดการห องเร ยนและห องปฏ บ ต การในอนาคต 4. ขอบเขตการศ กษา การว จ ยน ม งเน นศ กษาสำารวจข อม ลการใช พ นท อาคารของคณะว ศวกรรมศาสตร มหาว ทยาล ยสงขลา นคร นทร ในป การศ กษา 2551 พ นท อาคารท จะศ กษา ประกอบด วยอาคารจำานวน 13 อาคาร ได แก อาคารสตางค มงคลส ข อาคารบรรยายกลาง อาคารภาคว ชาว ศวกรรม เหม องแร และว สด อาคารโรงหล อโลหะ อาคารภาคว ชา ว ศวกรรมเคม อาคารเร ยนและปฏ บ ต การรวม อาคารปฏ บ ต การว ศวกรรมพ นฐาน อาคารก จกรรมน กศ กษา อาคาร โรงงานต นแบบการผล ตไบโอด เซล อาคารปฏ บ ต การโครงงาน ว ศวกรรมเมคาทรอน กส อาคารปฏ บ ต การว จ ยภาคว ชา

4 30 การใช ประโยชน ด านการเร ยนการสอนจากอาคารของคณะว ศวกรรมศาสตร มหาว ทยาล ยสงขลานคร นทร ว ศวกรรมเคร องกล 2 อาคารโรงไฟฟ า และอาคารโรงช างไม และเร อนเพาะชำา และศ กษาเฉพาะหล กส ตรภาคปกต โดย ไม รวมหล กส ตรภาคสมทบและภาคพ เศษ สำาหร บการศ กษาว เคราะห การใช ประโยชน จากพ นท เพ อการเร ยนการสอนจากอาคารของคณะ ว ศวกรรมศาสตร จะดำาเน นการว เคราะห ข อม ลการใช ห อง บรรยายและห องปฏ บ ต การท ได ระบ การใช ห องตามตาราง เร ยน ตารางสอนและตารางการใช ห องในป การศ กษา 2551 จำานวน 7 อาคาร ด งน อาคารสตางค มงคลส ข อาคาร บรรยายกลาง อาคารภาคว ชาว ศวกรรมเหม องแร และว สด อาคารโรงหล อโลหะ อาคารภาคว ชาว ศวกรรมเคม อาคารเร ยน และปฏ บ ต การรวม และอาคารปฏ บ ต การว ศวกรรม พ นฐาน นอกจากน ดำาเน นการศ กษาความต องการ ห องเร ยนภาคบรรยายในป การศ กษา 2551 เพ อต องการ ทราบจำานวนห องเร ยนภาคบรรยายท ม อย เพ ยงพอต อการ จ ดแบ งกล มการเร ยน (Section) ของรายว ชาบรรยาย รวม ถ งการศ กษาการคาดคะเนความต องการห องเร ยนภาค บรรยาย เพ อเป นข อม ลประกอบการวางแผนการใช พ นท สำาหร บรองร บการขยายภาระงานด านการเร ยนการสอนใน อนาคตอ ก 5 ป ข างหน า 5. การว เคราะห ข อม ล การศ กษาคร งน จะแบ งออกเป น 4 ตอน ด งน ตอนท 1 การใช พ นท อาคารของคณะ ว ศวกรรมศาสตร การใช พ นท อาคารของคณะว ศวกรรมศาสตร จะนำาเสนอข อม ลการใช พ นท ประเภทต างๆ โดยใช การ บรรยายและค าร อยละในการนำาเสนอข อม ล เพ อทราบ จำานวนพ นท ท งหมดของแต ละอาคาร และทราบส ดส วนการ ใช ประโยชน จากพ นท แต ละประเภทการใช งาน โดยแบ งออก เป น 5 ประเภท ค อ - พ นท เพ อการเร ยนการสอน ได แก พ นท ห อง บรรยายและพ นท ปฏ บ ต การท ได ระบ การใช ห องเป นห อง บรรยายและห องปฏ บ ต การในตารางเร ยน ตารางสอน และ ตารางการใช ห อง - พ นท เพ อการว จ ย ได แก พ นท ท กำาหนดให เป นพ นท ท เก ยวก บงานว จ ยโดยตรง เช น พ นท สำาหร บสถาน ว จ ย หน วยว จ ย ท มว จ ย และพ นท อ นๆ ท เก ยวก บการว จ ย สำาหร บพ นท ท เป นการว จ ยพ นฐานหร อการว จ ยท ย งไม ได ม ห องปฏ บ ต การเป นการเฉพาะ ซ งไม สามารถจำาแนกให ช ดเจนได จะแฝงรวมอย ในพ นท เพ อการบร การ - พ นท เพ อการบร หาร ได แก ห องสำาน กงาน ห องผ บร หาร ห องพ กอาจารย ห องพ กคร /ช าง ห อง สำาน กงานโครงการต างๆ ฯลฯ - พ นท เพ อการบร การ ได แก ห องทำางาน น กศ กษาระด บปร ญญาตร ห องทำางานน กศ กษาระด บ บ ณฑ ตศ กษา พ นท ท เป นการว จ ยพ นฐานหร อการว จ ยท ย ง ไม ได ม ห องปฏ บ ต การเป นการเฉพาะ ห องปฏ บ ต การ ห อง ทดลอง ห องประช ม ห องอาหาร สโมสรน กศ กษา ห องอ าน หน งส อ ห องน า ฯลฯ - พ นท เพ อการส ญจรและอ นๆ ได แก ทางเด น ระเบ ยง ฯลฯ นอกจากการนำาเสนอข อม ลการใช ประโยชน จาก พ นท อาคารท แบ งตามล กษณะอาคารแล ว จะแสดงข อม ล การใช ประโยชน จากพ นท จำาแนกตามหน วยงาน เพ อท จะ ทำาให ทราบพ นท ท งหมดท อย ในความด แลร บผ ดชอบของ หน วยงานโดยตรง และทราบการใช ประโยชน จากพ นท แต ละประเภทการใช งานด วยเช นก น ตอนท 2 การใช ประโยชน จากพ นท เพ อการ เร ยนการสอน การว เคราะห การใช ประโยชน จากพ นท เพ อการ เร ยนการสอนเป นการหาค าอ ตราการใช ห อง อ ตราการใช พ นท และการใช ประโยชน ห องท เหมาะสม เพ อว เคราะห การใช พ นท ของอาคารของคณะว ศวกรรมศาสตร จำาแนก ตามอาคาร โดยท การหาค าอ ตราการใช ห อง เพ อต องการศ กษา จำานวนช วโมงการใช ห องเป นไปตามเกณฑ จำานวนช วโมงท ควรใช อย างเต มท ใน 1 ส ปดาห หร อไม การหาค าอ ตราการใช พ นท เพ อต องการศ กษา ขนาดของพ นท ห องต างๆ ท งห องบรรยายและห องปฏ บ ต การเป นไปตามเกณฑ พ นท ต อน กศ กษาตามเกณฑ มาตรฐาน หร อไม

5 การใช ประโยชน ด านการเร ยนการสอนจากอาคารของคณะว ศวกรรมศาสตร มหาว ทยาล ยสงขลานคร นทร 31 การใช ประโยชน ห องท เหมาะสม เป นผลค าท ได จากการคำานวณผลค ณของอ ตราการใช ห องท เหมาะสมก บ อ ตราการใช พ นท ท เหมาะสม ตอนท 3 ความต องการห องเร ยนภาคบรรยาย ของคณะว ศวกรรมศาสตร การศ กษาความต องการห องเร ยนภาคบรรยาย ของคณะว ศวกรรมศาสตร ประจำาป การศ กษา 2551 เพ อ ต องการศ กษาจำานวนห องเร ยนภาคบรรยายท ม อย เหมาะสม เพ ยงพอหร อไม ก บการจ ดแบ งกล มการเร ยน (Section) ของรายว ชาบรรยาย การคำานวณหาความต องการห องเร ยน ภาคบรรยายคำานวณจากเกณฑ มาตรฐานเวลาท ใช ในการ ว เคราะห การใช ประโยชน จากห องเร ยน ท ได กำาหนดจำานวน ช วโมงท ควรใช จร งอย างเต มท ในหน งส ปดาห ค ดเพ ยง ร อยละ 80 ของจำานวนช วโมงท จะสามารถใช ห องเร ยนได อย างเต มท ในหน งส ปดาห ตอนท 4 การคาดคะเนความต องการห องเร ยน ภาคบรรยายอ ก 5 ป ข างหน า การคาดคะเนความต องการห องเร ยนภาค บรรยายอ ก 5 ป ข างหน า เป นการประมวลผลหาค าการ คาดคะเนความต องการห องบรรยายเพ มจากท ม อย เด ม ในป การศ กษา 2551 ม การว เคราะห ข อม ลความต องการ พ นท ห องบรรยาย ต งแต ป การศ กษา โดย การสร างแบบจำาลองเพ อหาความส มพ นธ ระหว างจำานวน น กศ กษาก บปร มาณความต องการพ นท ห องบรรยาย เคร อง ม อทางสถ ต สำาหร บการว เคราะห การถดถอย (Regression analysis) ค อ การว เคราะห การถดถอยเช งซ อน (Multiple regression analysis) เพ อหาค าสมการการถดถอยท ม ความเช อถ อได โดยการว เคราะห ข อม ลย อนหล งน บต งแต ป การศ กษา และใช โปรแกรม MINITab ช วย ในการว เคราะห ผลทางสถ ต 6. สร ปผลการศ กษา 1. การใช พ นท อาคารของคณะว ศวกรรมศาสตร มหาว ทยาล ยสงขลานคร นทร อาคารท งหมดของคณะว ศวกรรมศาสตร ท ม อย จำานวน 13 อาคาร ม พ นท ใช สอยรวมท งส นจำานวน 42,064 ตารางเมตร พ จารณาตามล กษณะอาคารพบว า อาคาร สตางค มงคลส ข เป นอาคารท ม พ นท ใช สอยมากท ส ดจำานวน 23,560 ตารางเมตร ค ดเป นร อยละ ถ ดมาได แก อาคารเร ยนและปฏ บ ต การรวม ม พ นท ใช สอยจำานวน 6,915 ตารางเมตร ค ดเป นร อยละ ส วนอาคารท ม พ นท อย ในระด บกลาง ค อ ม พ นท ใช สอยต งแต 1,500-2,400 ตาราง เมตร ได แก อาคารบรรยายกลาง อาคารโรงหล อโลหะ อาคารภาคว ชาว ศวกรรมเคม อาคารภาคว ชาว ศวกรรม เหม องแร และว สด และอาคารปฏ บ ต การว ศวกรรมพ นฐาน ส วนอาคารอ นๆ ม พ นท อย ในระด บต า ค อ ม พ นท ใช สอย ต งแต ตารางเมตร โดยท อาคารปฏ บ ต การ โครงงานน กศ กษาเมคาทรอน กส ภาคว ชาว ศวกรรม เคร องกลเป นอาคารท ม พ นท น อยท ส ดจำานวน 100 ตารางเมตร หร อค ดเป นร อยละ 0.24 การใช ประโยชน จากพ นท เพ อการเร ยนการสอน คณะว ศวกรรมศาสตร ม อาคารท ม การใช ประโยชน จาก พ นท เพ อการเร ยนการสอน จำานวน 7 อาคาร อาคารเหล าน เป นอาคารท ได ระบ การใช ห องเพ อการเร ยนการสอน สำาหร บเป นห องบรรยายและห องปฏ บ ต การตามตารางเร ยน ตารางสอน และตารางการใช ห อง ม พ นท ใช สอยรวมท งส น จำานวน 40,580 ตารางเมตร และม พ นท เพ อการเร ยนการ สอนจำานวน 10,026 ตารางเมตร หร อค ดเป นร อยละ ส ดส วนพ นท เพ อการเร ยนการสอนต อพ นท ใช สอยรวมของ แต ละอาคาร พบว า อาคารบรรยายเป นอาคารท ม ส ดส วน มากท ส ด ค ดเป นร อยละ และอาคารสตางค มงคลส ข เป นอาคารท ม ส ดส วนน อยท ส ด ค ดเป นร อยละ ท เป นเช นน เน องจากอาคารบรรยายกลางเป นอาคารท ได ระบ การใช ประโยชน เพ อการเร ยนการสอนโดยเฉพาะ พ นท ช นท 2-4 ของอาคารจ ดเป นห องบรรยาย ม จำานวนท งหมด 13 ห อง จ งทำาให อาคารบรรยายกลางม ส ดส วนพ นท เพ อการเร ยนการสอนของแต ละอาคารมากท ส ด อ ตราการใช ห อง อาคารภาคว ชาว ศวกรรมเคม เป นอาคารท ม อ ตราการใช ห องบรรยายเฉล ยท งป มากท ส ด และอาคารสตางค มงคลส ขเป นอาคารท ม อ ตราการใช ห อง ปฏ บ ต การเฉล ยท งป มากท ส ด

6 32 การใช ประโยชน ด านการเร ยนการสอนจากอาคารของคณะว ศวกรรมศาสตร มหาว ทยาล ยสงขลานคร นทร อ ตราการใช พ นท อาคารภาคว ชาว ศวกรรม เหม องแร และว สด เป นอาคารท ม อ ตราการใช พ นท ห อง บรรยายและห องปฏ บ ต การเฉล ยท งป มากท ส ด การใช ประโยชน ห องท เหมาะสม อาคารภาคว ชา ว ศวกรรมเคม เป นอาคารท ม การใช ประโยชน ห องบรรยาย ท เหมาะสมมากท ส ด และอาคารเร ยนและปฏ บ ต การ รวมเป นอาคารท ม การใช ประโยชน ห องห องปฏ บ ต การท เหมาะสมมากท ส ด 3. ความต องการห องเร ยนภาคบรรยายของ คณะว ศวกรรมศาสตร การศ กษาความต องการห องเร ยนภาคบรรยาย ของคณะว ศวกรรมศาสตร ประจำาป การศ กษา 2551 เพ อ ต องการทราบจำานวนห องบรรยายท ม อย เพ ยงพอต อการจ ด แบ งกล มการเร ยน (Section) ของรายว ชาบรรยายหร อไม และผลจากการศ กษาจำานวนห องเร ยนภาคบรรยายท ม อย ท งหมด 34 ห อง โดยแบ งตามขนาดความจ ของห องออก เป น 5 ขนาด ได แก ขนาดความจ 25 ท น ง ขนาดความจ 50 ท น ง ขนาดความจ 100 ท น ง ขนาดความจ 200 ท น ง และ ขนาดความจ มากกว า 300 ท น ง ได ทราบจำานวนห องเร ยน ภาคบรรยายท ม อย ท งหมดจำานวน 34 ห อง เม อเท ยบก บ การจ ดแบ งกล มการเร ยน (Section) ตามหน วยก ตของ รายว ชาบรรยาย และการจ ดขนาดความจ ของห องบรรยาย ขนาดต างๆ พบว า ม จำานวนห องบรรยาย เก นอย จำานวน 8 ห อง จำาแนกเป นห องบรรยายขนาดความจ 25 ท น ง จำานวน 2 ห อง และห องบรรยายขนาดความจ 50 ท น ง จำานวน 6 ห อง หร อค ดเป นพ นท จำานวน 405 ตารางเมตร ข อม ลท ได จากการศ กษาจะเป นข อม ลท จะใช ในการบร หาร จ ดการห องเร ยนภาคบรรยายของคณะฯ ต อไป 4. การคาดคะเนความต องการห องเร ยนภาค บรรยายอ ก 5 ป ข างหน า การคาดคะเนความต องการห องเร ยนภาค บรรยายในอนาคตอ ก 5 ป ข างหน า เป นการคาดคะเน ความต องการห องบรรยายเพ มจากเด มท ม อย ในป การ ศ กษา 2551 ผลจากการคาดคะเนด วยสมการถดถอยม ความต องการห องบรรยายประมาณ 6-9 ห อง จำาแนกเป น ความต องการห องบรรยายขนาดความจ 100 ท น ง จำานวน 8 ห อง และเป นความต องการห องบรรยายขนาดความจ 50 ท น ง จำานวน 1 ห อง หน วยงานท ต องการห องบรรยายเพ ม ได แก ภาค ว ชาว ศวกรรมไฟฟ า ภาคว ชาว ศวกรรมเคร องกล ภาคว ชา ว ศวกรรมเคม ภาคว ชาว ศวกรรมคอมพ วเตอร และส วน กลาง และม หน วยงานท ไม ต องการห องบรรยายเพ ม ได แก ภาคว ชาว ศวกรรมโยธา ภาคว ชาว ศวกรรมอ ตสาหการ และ ภาคว ชาว ศวกรรมเหม องแร และว สด เน องจากห องเร ยน ท ม อย เด มสามารถรองร บจำานวนน กศ กษาท เพ มข นได ใน ระหว างป การศ กษา จากอ ตราการใช ห องของ ท ง 3 หน วยงานสามารถรองร บจำานวนน กศ กษาท เพ มข นได อ กระยะหน ง 7. เอกสารอ างอ ง 1. ฐ ต ยา เนตรวงษ การศ กษาความพ งพอใจ ของน กศ กษาต อการใช อาคารสถานท มหาว ทยาล ย ราชภ ฏสวนด ส ต. คณะมน ษยศาสตร และส งคมศาสตร มหาว ทยาล ยราชภ ฏสวนด ส ต. กร งเทพฯ. 2. บ ญช วย จ นดาประพ นธ การบร หารอาคาร สถานท และส งแวดล อม. ตำารา-เอกสารว ชาการฉบ บ ท 69 ภาคพ ฒนาตำาราและเอกสารว ชาการ หน วย ศ กษาน เทศก กรมการฝ กห ดคร. หน า กร งเทพฯ. 3. ประด ษฐ ค ณร ตน การวางแผนอาคารสถานท. กร งเทพฯ : ศ นย เอกสารตำารา คณะศ กษาศาสตร มหาว ทยาล ยศร นคร นทรว โรฒ บางเขน. 4. มหาว ทยาล ยท กษ ณ สำาน กงานอธ การบด กล ม งานนโยบายและแผน รายงานการศ กษา ประส ทธ ภาพของการใช อาคารเร ยน มหาว ทยาล ย ท กษ ณ จ งหว ดสงขลา ป การศ กษา สงขลา. 5. มหาว ทยาล ยสงขลานคร นทร คณะว ศวกรรมศาสตร แผนกลย ทธ คณะว ศวกรรมศาสตร ป สงขลา. 6. มหาว ทยาล ยสงขลานคร นทร สำาน กงานอธ การบด กองแผนงาน รายงานการว เคราะห อ ตรา การใช ห องบรรยายป การศ กษา และ

7 การใช ประโยชน ด านการเร ยนการสอนจากอาคารของคณะว ศวกรรมศาสตร มหาว ทยาล ยสงขลานคร นทร 33 คาดคะเนอ ตราการใช ห องป การศ กษา มหาว ทยาล ยสงขลานคร นทร. สงขลา. 7. เร องช ย จร งศ รว ฒน ค ม อการว เคราะห การ ใช ประโยชน จากอาคาร (ภาคปฏ บ ต และต วอย าง). ขอนแก น : กองแผนงาน สำาน กงานอธ การบด มหาว ทยาล ยขอนแก น. 8. เร องช ย จร งศ รว ฒน และศ ภช ย สำาราญพ ศ การใช ประโยชน จากอาคารคณะเกษตรศาสตร มหาว ทยาล ยขอนแก น ป การศ กษา ขอนแก น : กองแผนงาน สำาน กงานอธ การบด มหาว ทยาล ย ขอนแก น.